Preeclampsia como factor de riesgo independiente para el trastorno por déficit de atención con hiperactividad. Estudio de casos y controles. Bucaramanga, Colombia

Autores: Páez Leal María Carolina, Escobar Sánchez Mauricio, CASTELLANOS CASTELLANOS YULY ANDREA, DÍAZ MARTÍNEZ LUIS ALFONSO, ARIAS DURÁN CARLOS ANDRÉS, ESPITIA OREJARENA DERLLY MARCELA, FORERO PARADA JESICA LISETTE

Resumen

ISSN 2382-4603 Electrónico-ISSN 0123-7047 Impreso

Vol. 17(1):23-29, Abril-Julio 2014

Artículo de investigación e innovación / Original

DOIhttps://doi.org/10.29375/01237047.1869

 

Preeclampsia como factor de riesgo independiente para el trastorno por déficit de atención con hiperactividad. Estudio de casos y controles. Bucaramanga, Colombia

Preeclampsia as an independent risk factor for attention deficit hyperactivity disorder. Case control study. Bucaramanga, Colombia

A pré-eclâmpsia como um factor de risco independente para o transtorno do déficit de atenção com hiperatividade. Estudo caso-control. Bucaramanga, Colômbia

 

Yuly Andrea Castellanos-Castellanos, MD*¶

Mauricio Escobar-Sánchez, MD Psiq Infant**

María Carolina Páez-Leal, MD Msc***

Luis Alfonso Díaz-Martínez, MD Msc****

Carlos Andrés Arias-Duran, MD*

Derlly Marcela Espitia-Orejarena, MD*

Jesica Lisette Forero-Parada, MD*

 

Correspondencia: Mauricio Escobar Sánchez, Médico especialista en psiquiatría infantil, Facultad de Ciencias de la Salud, Universidad Autónoma de Bucaramanga, Campus el Bosque, Calle 157 # 19-55 (Cañaveral Parque), Floridablanca, Santander, Colombia. Email: mescobar@unab.edu.co.

 

Artículo recibido: 26 de agosto de 2013

Artículo Aceptado: 11 de julio de 2014.

 

Resumen

Introducción: El trastorno por déficit de atención e hiperactividad es una condición mental que afecta a niños y adolescentes con prevalencia estimada de 5.3% en la población mundial y en Colombia de 19-24% en hombres y 10-12% en mujeres. Su etiología es multifactorial entre ellos la hipoxia, como un factor del medio ambiente uterino; presentándose en entidades como la preeclampsia, donde se ha considerado determinante en el desarrollo del trastorno por déficit de atención e hiperactividad; por eso es importante evaluar su asociación. Objetivo: Determinar la asociación entre el diagnóstico trastorno por déficit de atención e hiperactividad y el antecedente perinatal de preeclampsia. Metodología: Estudio de casos y controles retrospectivos de 404 casos de trastorno por déficit de atención e hiperactividad y 411 controles no emparentados sin el trastorno ni otros trastornos disruptivos del comportamiento. La evaluación psiquiátrica se hizo entre los años 2005–2011, mediante entrevista estructurada que incluyó indagar acerca del antecedente de PE en el embarazo de cada paciente. Resultados: El antecedente de preeclampsia se dio en el 3.7% de los pacientes con trastorno por déficit de atención e hiperactividad y en el 5.5% de los controles (OR 0.66, IC95% 0.34 – 1.29; p=0.221). Esta falta de asociación se mantiene luego de ajustar por género, ser adoptado, haber nacido por cesárea y edad de inicio del trastorno que llevó a consultar al paciente (OR 0.51, IC95% 0.22 – 1.17; p=0.115).Conclusión: No hubo significancia estadística entre el antecedente de preeclampsia materna y el trastorno por déficit de atención e hiperactividad en la muestra de los pacientes seleccionados. [Castellanos-Castellanos YA, Escobar-Sánchez M, Páez-Leal MC, Díaz-Martínez LA, Arias-Duran CA, Espitia-Orejarena DM, Forero-Parada JL. Preeclampsia y trastorno por déficit de atención con hiperactividad. Estudio de casos y controles. MedUNAB 2014; 17(1): 23-29]

 

Palabras clave: Preeclampsia, Trastorno por Déficit de Atención con Hiperactividad, Hipoxia Encefálica

 

Abstract

Background: Attention deficit hyperactivity disorder is a mental disorder that affects children and adolescents. Its prevalence is 5.3% in the global population, in Colombia is 19-24% in men and 10-12% in women. Its etiology is multifactorial and hypoxia as a factor of the uterine environment; performing in entities such as preeclampsia, has been considered in the development of attention deficit hyperactivity disorder, been important to evaluate the association. Objective: Determine the association between attention deficit hyperactivity disorder diagnosis and perinatal history of preeclampsia. Methodology: Retrospective case-control study. 404 cases with attention deficit hyperactivity disorder and 411 unrelated controls without psychiatric or other disruptive behavior disorders. The psychiatric evaluation was made between 2005–2011 by structured interview, which will assess the obstetric history of mothers in search of preeclampsia.   Results: The history of preeclampsia occurred in 3.7% of patients with attention deficit hyperactivity disorder and 5.5% of controls (OR 0.66, 95% CI 0.34 – 1.29, P= 0.221). This lack of association remains after adjusting for patient sex, if adopted, would have been born by caesarean section and age of onset of the disorder that led to refer the patient (OR 0.51, 95% CI 0.22 – 1.17, P= 0.115). Conclusions: There was no statistical significance between maternal history of preeclampsia and attention deficit hyperactivity disorder in the sample of selected patients. [Castellanos-Castellanos YA, Escobar-Sánchez M, Páez-Leal MC, Díaz-Martínez LA, Arias-Duran CA, Espitia-Orejarena DM, Forero-Parada JL. Preeclampsia and attention deficit disorder with hyperactivity. Case-control study. MedUNAB 2014; 17(1): 23-29]

 

Keywords: Pre-eclampsia, Brain hypoxia, Attention-deficit/hyperactivity disorder

 

Resumo

Introdução: O transtorno do déficit de atenção com hiperactividade é uma condicção mental que afeta crianças e adolescentes. A sua prevalencia é de 5.3% da população mundial, e na Colômbia a sua incidência é de 19-24% nos homens e 10-12% nas mulheres. Sua etiologia é multifatorial, incluindo hipóxia como um fator do ambiente uterino; apreentando se em entidades como a pré-eclâmpsia, onde é considerado crucial para o desenvolvimento do transtorno do déficit de atenção com hiperactividade, constituindo dados importantes para avaliar sua associação. Objetivo: Determinar a associação entre o diagnóstico do transtono do déficit de atenção com hiperactividade e a história perinatal de prédeficit eclâmpsia. Metodologia: Estudo caso-control retrospectivo. 411 casos, com transtorno do déficit de atenção com hiperactividade e 404 controles independentes sem disturbios de comportamento disruptivo psiquiátricos ou outros. A avaliação psiquiátrica foi feita entre 2005-2011 por meio de entrevista estruturada, que incluía investigação da história obstétrica das mães, para verificar antecedentes de pré(eclâmpsia. Resultados: Histórico de pré-eclâmpsia foi detectado em 3.7 % dos pacientes com transtorno do déficit de atenção com hiperactividade e em 5.5 % dos controles (OU 0.66, IC 95% 0.34-1,29; p=0.221). A falta de associação permanece após o juste pelo gênero, para ser adotado, nascer por cesariana e idade de início da doença que levou a consultar do paciente (OU 0.51, IC 95% 0.22-1.17; p=0.115). Conclusões: O estudo Não encontrau significancia estatística entre história materna de pré-eclâmpsia e transtorno do déficit de atenção com hiperactividade como o principal fator, asociado na amostra de pacientes selecionados. [Castellanos-Castellanos YA, Escobar-Sánchez M, Páez-Leal MC, Díaz-Martínez LA, Arias-Duran CA, Espitia-Orejarena DM, Forero-Parada JL. A pré-eclâmpsia como um factor de risco independente para o transtorno do déficit de atenção com hiperatividade. Estudo caso-control. Bucaramanga, Colômbia. MedUNAB 2014; 17(1):23-29]

 

Palavras-chave: Pré-eclâmpsia; Transtorno do deficit de atenção com hiperatividade; Hipóxia encefálica.

Palabras clave: Preeclampsia Trastorno por Déficit de Atención con Hiperactividad Hipoxia Encefálica

2021-06-10   |   164 visitas   |   Evalua este artículo 0 valoraciones

Vol. 17 Núm.1. Abril-Julio 2014 Pags. 23-29 MedUNAB 2014; 17(1)